• تقسیم بندی برحسب ظاهر و رنگ بدنه کاشی ها :

• بدنه های تیره یا قرمز
• بدنه های خیلی روشن یا سفید پختی

میزان اکسید آهن و تیتان موجود در ترکیبات رس و نمک های مصرفی تاثیر مستقیم روی سفیدی بدنه کاشی دارند ، که عموما، کمتر از %2 می باشد. از عوامل اصلی رنگ دهی در بدنه های رنگی اکسید آهن و روتایل می باشند

• تقسیم بندی بر اساس محل مصرف :

• کاشی دیوار: با توجه به تخلخل بالا، این نوع از کاشی ها دارای جذب آبی بالای 10درصد می باشند.

ماجولیکا: بدنه این نوع محصول معمولاً از خاک های رسی آهکی که مقدار زیادی مواد کربناتی دارند تشکیل شده است. عموما ٌداخل خاک های رسی، اکسید آهن وجود دارد که عامل اصلی ایجاد رنگ قرمز پس از پخت در بدنه می گردد.

کاتوفورت: در بدنه این نوع از کاشی مقدار زیادی کربنات وجود دارد. از دیگر مواد موجود در بدنه، می توان از مواد خنثی چون تالک، سیلیس و…. همچنین موارد رسی غیر آهکی نام برد . وجود آهن در این نوع از بدنه ها باعث ایجاد رنگ قرمز پس از پخت می گردد.

ارتن ور: این نوع از بدنه ها رنگی سفید دارند که برای لعاب های براق و اپک گزینه مناسبی می باشند.

منوپروزا یا کاشی های تک پخت : از ویژگی های این روش می توان از استفاده از مواد اولیه ارزان قیمت، ایجاد استحکام خمشی بالا و .. نام برد.

• کاشی کف: بدنه هایی با جذب آب پایین( حدود 3 تا 6 درصد) دارند. البته کاشی هایی با جذب آب کمتر از %3 نیز وجود دارند.
• کاشی های پرسلانی: این نوع از کاشی ها، متراکم، صاف، نفوذ ناپذیر، با جذب آب کمتر از %5/0 و مقاوم در برابر لک پذیری هستند. قدمت کاشی پرسلانی به سال های بسیار دور باز می گردد، اما شروع استفاده فراگیر از این کاشی ها در منازل و دیگر اماکن را می توان دهه 1830 دانست.

این کاشی معمولاً در مناطقی استفاده می شد که نیاز به کف پوشی مناسب و مقاوم نسبت به مواد تمیز کننده و شوینده داشتند. کاشی پرسلانی با ویژگی های امروزی توسط شرکت گرانیتی فایندر (Granitifindre) ، یکی از تولید کننده های پیشرو در صنعت کاشی پرسلانی کشور ایتالیا، معرفی شد. تولید کاشی هایی با اندازه های بزرگ تر، امکان استفاده از این کاشی ها را که کیفیت و کارآیی بیشتری یافته بودند میسر ساخت. ویژگی های منحصر به فرد کاشی پرسلانی، آن را در ردیف محصولی با کیفیت برتر قرار می دهد که قابلیت استفاده در کاربردهای داخل و خارج ساختمان را دارند. به عنوان مثال این کاشی ها در مناطق بزرگی مانند لابی هتل ها و ساختمان ها، مراکز خرید و تجاری، نمایشگاه های ماشین، سوپر مارکت ها و مراکز بهداشتی قابل استفاده هستند.

• مستحکم تر از هر نوع سنگ طبیعی.
• مقاوم در برابر اسیدها، بازها و سایر ترکیبات شیمیایی.
• دارای رنگ پایدار.
• مقاوم در برابر یخ ضدگی.
• ضد حرارت .
• مقاوم در برابر شوک حرارتی ( ظروف داغ به آن آسیب نمی رساند).
• سازگار با محیط زیست: از آنجا که لاک یا رزین در تولید آن به کار برده نمی شود، گازی از آن متصاعد نمی گردد، حتی اگر در معرض آتش قرار گیرد.
• نفوذ ناپذیر و کاملا بهداشتی: ترکیبات آلی و باکتریایی حساسیت زا و بیماری زا، جایی برای تجمع ندارند، در نتیجه شوینده ها و ضد عفونی کننده ها به راحتی از پس آن ها بر می آیند.
• مقاوم در برابر سایش.
• تنوع در سایز و رنگ.
• عدم آسیب به محیط زیست، با توجه به اینکه مواد معدنی استخراج شده از معادن تمام مورد استفاده قرار می گیرد و مانند سنگ نیاز به از بین بردن طبیعت ندارد. در ضمن در تولید این محصول ضیعاتی ایجاد نمی گردد که باعث ایجاد آلودگی در محیط زیست گردد.
• یک عایق و روکش بسیار مناسب برای تمامی قسمت های یک ساختمان نما، روف گاردن، سرویس بهداشتی ، استخر و….

• واحدهای مسکونی.
• حمام و دستشویی.
• پباده رو ها و محوطه ها.
• اداره ها، شرکت ها و کارخانجات.
• مدارس و آموزشگاه ها.
• مراکز خرید و نمایشگاه ها.
• فرودگاه ها.
• بیمارستان ها.
• هتل ها و رستوران ها.
• مراکز فرهنگی، هنری، ورزشی و تفریحی.
• پله های و پیشخوان ها.
• نماها.

• کاشی پرسلانی بدنه معمولی: در تولید این محصول از گرانول های معمولی استفاده می شود.
• کاشی پرسلانی فلفل نمکی: از مخلوط گرانول های رنگ های مختلف به دست می آید را فلفل نمکی می گویند. رنگ پایه بدنه معمولاً سفید و یا رنگ روشن دیگری است که با هدف نشان دادن رنگ بدنه طبیعی سرامیکی به کار می رود.
• کاشی پرسلانی چند رنگ: این نوع از محصولات از مخلوط پودرهای رنگی تولید می شوند که ابتدا توسط ایجاد دوغاب رنگی و تولید گرانول های رنگی در اسپری دراسپری درایر شده و سپس میکرونیزه می شوند و از طریق بارگیری مناسب در پرس به صورت تصادفی درون بدنه توزیع می شود که منجر به ایجاد رنگ در سطح کاشی می گردد.
• کاشی پرسلانی حاوی ذرات یا گرانول های درشت: گرانول های بزرگ از فرایند گرانوله کردن به روش خشک و تر بر روی گرانول ها و یا پودرهای میکرونیزه به دست می آیند. پس زمینه طرح شبیه محصولات پرسلانی تک رنگ و یا سایه دار است. به دلیل وجود دانه های بزرگ در آن بسیار شبیه سنگ های طبیعی است.
• کاشی پرسلانی با طرح مرمری: از مخلوط گرانول های رنگی بدست می آید. توسط سیستم تغذیه خاص، توزیعی از گرانول ها به صورت اتفاقی در درون قالب پرس قرار می گیرد، به طوری که باعث ایجاد طرح مرمری، رگه دار ویا سایه دار می شود. معمولاً برای جلوه بیشتر طرح و اثر رگه ها، این نوع از محصول را پولیش نیز می کنند.
• کاشی پرسلانی با دکوراسیون نمک های محلول: این محصول به وسیله چاپ سیلک اسکرین یا اسپری لعاب و یا نمک های محلول (حاوی ترکیبات Mn, V, Cr, Fe و…) روی بدنه خام اعمال می شود.
• کاشی پرسلانی روستیک: بدنه این نوع پرسلان ها با قالب های طرح دار پرس می شوند. در پایان کار بر روی آنها لعاب و یا نمک های محلول به وسیله اسپری و یا چاپ سیلک اسکرین و یا چاپ دیجیتال اعمال می گردد.

زمانی که برای خرید کاشی اقدام می کنیم باید کاربرد آن را مدنظر قرار دهیم. اگر کاشی را برای اماکن خصوصی تهیه می کنیم نیازی به استانداردهای سفت و سخت تری که برای کاشی های مناسب برای مکان های عمومی، پر رفت و آمد نیاز است، نیاز نمی باشد. بنابراین مشخص کردن کاربرد کاشی اولین قدم برای تهیه یک کاشی مناسب می باشد.

امروزه نرم افزارهایی وجود دارد که شما می توانید چیدمان کاشی انتخابی خود را در محیط های سه بعدی آماده و در صفحه مونیتور مشاهده کنید و به راحتی رنگ بندی های مختلف آن را نیز چک نمایید.

استفاده از کاشی در اماکن خصوصی

• یکی از موارد مصرف کاشی ، که جایگزین ندارد، سرویس بهداشتی و حمام است که هیچ پوشش دیگری نمی تواند به جای کاشی در این اماکن مورد مصرف قرار گیرد. سرویس بهداشتی و حمام از نظر بهداشتی بسیار حایز اهمیت هستند و لذا برای انتخاب کاشی باید نهایت دقت انجام شود. معمولاً برای کف سرویس بهداشتی از کاشی های مات استفاده می گردد، زیرا این کاشی ها به دلیل زبری کمی که در سطح دارند از سور خوردن جلوگیری می نمایند و به راحتی قابل نظافت هستند.
• برای سرویس های بهداشتی بهترین توصیه، کاشی های رکتی فای شده می باشد، زیرا استفاده از این محصولات باعث می گردد تا فاصله بین کاشی ها بسیار کم شده و حداقل نیاز به بند کشی را داشته باشد. در سرویس ها بهداشتی هر چقدر بندکشی کاشی کمتر باشد، آلودگی ها و جرم هایی که معمولاً در این قسمت ها تشکیل می شود، کم تر خواهد شد و محیط سالم تری خواهیم داشت.(البته امروزه پودرهای بندکشی آنتی باکتریال به بازار آمده است که می تواند این مشکل را مرتفع نماید، به هر حال بند کشی جزیی از مواردی است که هر چند وقت یک بار باید به روز شود تا مانع از تجمع آلودگی در نواحی از بین رفته بر اثر مرور زمان و سایش باشیم).
• در استفاده از کاشی با سایز های بزرگ در دیوارهای سرویس و حمام، محدودیتی وجود ندارد، ولی باید به همسانی و هماهنگی طرح کف و دیوار دقت شود. لازم نیست حتماً طرح کاشی کف و دیوار هم سایز یا هم طرح باشد، ولی باید این دو طرح همخوانی داشته باشند.
• اگر فضای کافی و بزرگی برای حمام در دسترس است، می توان حتی از چندین طرح کاشی مختلف در حمام استفاده نمود، این کار علاوه بر این که به عدم یکنواختی و خسته کنندگی محیط کمک شایانی می نماید، می تواند محیط را جذاب تر و دلنشین تر نماید. درزگیری صحیح و نصب مناسب کاشی، در حمام نیز همانند سرویس بهداشتی از اهمیت بالایی برخوردار است .
• استفاده از کاشی برای دیوار و کف آشپزخانه
• کاشی های استفاده شده در کف آشپزخانه منزل در خطر بیشترین میزان فرسودگی و آسیب دیدگی است. معمولاً بیشتر از هر جای دیگر بر روی کاشی های آشپزخانه می ایستیم و در آن منطقه حرکت می کنیم، همچنین این کاشی ها بیشتر از هر جای دیگر در معرض کثیفی و آلودگی (چربی غذا و…) قرار دارند، بنابر این باید به راحتی تمیز شوند. همچنین در آشپزخانه این امکان وجود دارد که اشیای مختلف بر روی کاشی بیفتد و یا اینکه باید تحمل وزن بالای یخچال، اجاق گاز، ماشین لباسشویی و… داشته باشد. بنابر این به هنگام انتخاب کاشی برای آشپزخانه باید به استحکام، مقاومت شیمیایی، مقاومت به لک و سایش آن دقت داشته باشیم.
• کاشی های استفاده شده در دیوار آشپزخانه البته تحت تاثیر تنش کم تری است. این کاشی ها همانند کاشی های کف با توجه به اینکه در معرض آلودگی مواد غذایی و مواد پاک کننده هستند باید مقاومت شیمیایی بالایی داشته باشند.(شامل مقاومت شیمیایی در برابر اسید و باز).

استفاده از کاشی در اماکن عمومی

• استحکام مکانیکی و مقاومت در برابر تنش های شیمیایی در این کاشی ها باید اصولاً بالا باشد. همچنین زیبایی این کاشی ها نیز از نکاتی است که باید به هنگام خرید مدنظر قرار گیرد، زیرا تفاوت دارد که بخواهید از کاشی در محیط یک کارخانه استفاده نمایید یا آن را در یک سالن غذاخوری نصب نمایید. در این اماکن باید از کاشی هایی استفاده شود که بسیار سخت بوده و مقاومت سایشی بالایی دارند و نسبت به حملات شیمیایی و آلودگی مقاوم باشند. درصورتی که برای محیطی می خواهید کاشی کف انتخاب کنید که دقیقاً ورودی محیط از بیرون ساختمان است باید در انتخاب کاشی لعاب دار با سطح شیشه ای دقت نمایید. کاشی ها به دلیل اینکه در معرض آلودگی ناشی از عبور و مرور قرار گرفته اند، ممکن است حالت ماتی پیدا کنند. برای استفاده در رستوران باید در انتخاب کاشی پرسلانی پولیش خورده دقت نمود. کاشی ها با سطح شیشه ای جلوه زیبایی دارند، اما قطعاً نسبت به کاشی های دیگر استعداد بیشتری برای نشان دادن خراش به دلیل سایش را دارند، به همین دلیل استفاده از کاشی مات برای سطوح پر رفت و آمد مناسب تر است.

استفاده از کاشی برای محیط بیرون ساختمان

• با توجه به این که دمای محیط در فصول سرد سال به زیر صفر درجه سانتی گراد می رسد، برای استفاده از کاشی در محیط بیرون ساختمان باید از کاشی هایی استفاده کنیم که مقاومت نسبت به یخ زدگی داشته باشند، کاشی های مناسب برای این محیط ها، کاشی هایی هستند که به وسیله پرس تولید شده و جذب آب پایینی دارند، این کاشی ها را می توانید از بین کاشی های لعاب دار تک پخت، پرسلانی لعاب دار و یا کاشی های بدون لعاب پرسلانی استن ور و یا استن ور قرمز انتخاب نمایید. همچنین کاشی های تولید شده به روش اکسترود نیز می تواند مورد استفاده قرار گیرد.

استفاده از کاشی برای محیط های تجاری و صنعتی

• کاشی های مورد استفاده در محیط های صنعتی به دلیل وجود ماشین آلات، وسایل حمل و نقل و افراد تحت تاثیر بار زیاد و تنش مکانیکی و آلودگی ناشی از سایش قرار دارد و همچنین به دلیل این که ممکن است بر اثر وجود مایعات بر روی سطح کاشی، سطح لغزنده شود، باید تمهیدات ایمنی رعایت گردد. درصورتی که در محیط هایی که مواد غذایی وجود دارد کاشی می کنیم، باید در انتخاب خود دقت کنیم، که کاشی های انتخاب شده قابلیت تمیز شدن سریع را داشته باشد، تا موارد بهداشتی رعایت گردد. با افزایش ضخامت کاشی، اصولاً باید استحکام کاشی و تحمل فشار وارده افزایش یابد. بنابراین کاشی های مورد استفاده در محیط های صنعتی باید ضخیم تر باشد. در محیط هایی که خطر لغزش وجود دارد، باید از کاشی های مقاوم نسبت به لغزش استفاده نمود، که معمولاً سطح آن ها دارای برجستگی می باشد.

تمامی مشخصات کاشی بر روی بسته بندی آن، اعم از نام برند، نام طرح،کد طرح، اندازه کاشی، درجه بندی، تنالیته با شماره ردیابی، تاریخ تولید درج شده است.

کاشی درجه یک به کاشی ای اطلاق می شود که از نظر مشخصات با نمونه استاندارد آن تطابق داشته باشد حداکثر 5 عدد کاشی از میان 100 عدد کاشی می تواند دارای عیب سطحی باشد( یعنی حتماً 95 درصد کاشی ها در این درجه بندی باید بدون عیب باشد).

در درجه بندی کاشی درجات دو،سه، چهار و… ضایعات قابل قبول نیز می تواند وجود داشته باشد. نوع درجه بندی بستگی به استانداردهای به کار گرفته شده در کارخانه دارد و ممکن است کارخانه به کارخانه متفاوت باشد.

شید رنگی و سایز کاری دو موردی است که باید به هنگام خرید کاشی به آن دقت گردد. در هنگام تولید کاشی، شرایط، امکان تولید محصولات در طول دوره های تولیدی با یک شید (تنالیته) رنگی را نمی دهد و ممکن است تولیدات به میزان کمی از نظر رنگ متفاوت باشند و البته این تفاوت در هنگامی مشخص می شود که کاشی ها دقیقاً کنار یکدیگر قرار داده شوند، بدین علت قبل از این که کاشی ها بسته بندی شوند، کاشی های مشکل دار جداسازی شده و مابقی به درجات مختلف با توجه به شید رنگی آن تقسیم بندی می شوندکه بر روی کارتن درج می شود.

سایز کاری یا ابعاد تولیدی کارخانه نیز هم چون شید رنگی، ممکن است بسته به زمان تولید درکارخانه متفاوت باشد و بسته به تغییرات ایجاد شده در کوره و یا شرایط دیگر تولیدی ابعاد تغییر کند. به همین منظور تمامی کاشی هایی که در یک بسته بندی وجود دارند، باید از نظر ابعاد در یک رنج و محدوده باشند. ابعاد کاری کاشی نیز می تواند بر روی بسته بندی کاشی در کنار ابعاد اسمی درج شود.

بنابر این به هنگام انتخاب کاشی باید دقت نمود که کاشی های انتخاب شده از نظر ابعاد و تنالیته رنگی نیز یکسان باشند.

برای تشخیص یک اجرای خوب کاشی، نظم و ترتیب در اجرا، در یک ردیف بودن کاشی ها، هارمونی چیدمان، هم سطح بودن کاشی در سطوح مختلف دیوار اتاق باید مدنظر قرار گرفته و چسب تمامی زیر سطح کاشی را پر نموده و به قول معروف کاشی لق نزند، همچنین باید تمامی قسمت های کاشی به سطح موردنظر چسبانده شده تا بر اثر مرور زمان آسیب نبیند.

برای این که کاشی کاری سطح به خوبی انجام شود، باید به مشخصات سطحی که می خواهیم کاشی کنیم، دقت کنیم و به قول معروف سطح زیر کاشی را آماده سازی نماییم تا کاملاٌ صاف بوده و قابلیت اجرای کاشی را داشته باشد.

• قبل از اجرای کار باید کاشی مورد نظر انتخاب شود، سطح مورد نظر برای اجرای طرح آماده شود و ابزار و وسایل مورد نیاز تهیه شود. باید قبل از اجرای طرح به گوشه های محلی که می خواهیم کاشی کنیم، دقت کنیم و از صافی کف و هم چنین تراز بودن دیوار و کف اطمینان حاصل نماییم. اگر عیوبی قابل مشاهده در سطح و دیوار وجود دارد باید قبل از اجرا نسبت به رفع آن اقدام نماییم.
• باید پیش از اجرای کار نسبت به بررسی کاشی ها اقدام نماییم. باید کاشی ها از نظر تاب نیز بررسی شوند، زیرا در صورتی که کاشی دارای تاب تقعر باشد، به هنگام نصب با مشکل روبرو خواهیم شد. یک کاشی مناسب معمولاً دارای تاب تحدب اندک است که پس از اجرای کار، به دلیل انبساط رطوبتی و… این تاب تا حدی برگشته و کاشی اندکی صاف تر خواهد شد.
• استفاده از چسب مناسب برای کف یا دیوار بر اساس نوع کاشی و سایز آن، همچنین استفاده از گوه و کلیپس جهت نصب صحیح و رعایت فاصله بین دو کاشی و همچنین استفاده از ویبراتور در زمان نصب جهت پخش شدن یکدست چسب زیر کاشی ها و تنظیم تاب ، از عوامل بسیار مهم در نصب کاشی می باشد.
• قبل از اجرای کار باید، فاصله بند کشی و استفاده از مواد مناسب برای بند کشی از قبل محاسبه و بررسی شده تا میزان مورد نیاز کاشی سفارش داده شود. می توان از تجهیزات قابل تهیه در بازار برای بند کشی استفاده نمود تا کاشی ها دقیقاً در کنار یکدیگر و با فاصله مناسب چیده شوند. پودر بندکشی که برای بند کشی می خواهیم استفاده کنیم باید از پیش آماده و تهیه شود. بعد از این که زمان سفت شدن کاشی های نصب شده به اتمام رسید، می توان به تمیز نمودن سطح کاشی ها اقدام نمود، زیرا معمولاً سطح کاشی ها توسط مواد نصب، آلوده می شود که درصورت باقی ماندن بر روی کاشی، در آینده به راحتی جدا نمی شود. باید دقت نمود که موادی که برای اتصال کاشی بکار برده می شود، معمولاً به مقداری زمان برای سفت شدن نیاز دارند و این میزان بسته به نوع ماده می تواند متفاوت باشد. به عنوان مثال قبل از سفت شدن سطح زیرین کاشی های کف نباید به هیچ عنوان بر روی آن راه رفت و یا اشیا و وسایل منزل را بر روی آن قرار داد. اگر این پیشگیری ها انجام نشود، این امکان وجود دارد که کاشی ها از جای خود جابجا شود.
• باید قبل از اجرای کار دقت داشته باشیم اگر قرار است که عملیات های لوله کشی، سیم کشی و… انجام شوداین عملیات پیش از اجرای کار بررسی و انجام شده باشد.
• کاشی های بدون لعاب ، کاشی های پولیش شده و… ممکن است به وسیله آلودگی های ناشی از محیط و یا سیمان و مواد نصب کاشی آلوده شوند و این آلودگی و لک بر روی کار باقی بماند. بنابراین قبل از اجرا باید حتماً این موارد بررسی شده تا در هنگام اجرای کار دقت لازم برای نصب انجام شود.
• در هنگام انتخاب باید دقت کنیم که کاشی انتخابی ما برای محیطی که می خواهیم از آن در آن استفاده کنیم مناسب باشد. به عنوان مثال استفاده از کاشی با سطح صیقلی برای کف به دلیل لغزنده بودن مناسب نیست و استفاده از کاشی با جذب آب بالا برای محیط بیرون ساختمان صحیح نیست.

• کاشی یکی از مستحکم ترین و سخت ترین موادی است که می توان برای پوشش محیط استفاده نمود اما عمر مفید کاشی ها علاوه بر جنس و کیفیت کاشی، ارتباط مستقیم با نحوه نصب دارد. هم چنین استفاده بهینه از کاشی ، محیطی که استفاده می شود و شرایط کف و دیوار نیز بر این مهم تاثیرگذار است. اگر زیرسازی مناسب نباشد از عمر سطح کاشی شده کاسته خواهد شد. برای تمیز کردن کاشی باید از موادی استفاده کرد که استاندارد بوده و به سطح کاشی آسیب نزند، زیرا اسیدها و بازهای قوی به دلیل خورنده بودن می تواند سطح کاشی را از بین ببرد. هم چنین برخی مواد اسیدی می تواند بر روی سیمانی که برای بند کشی استفاده شده است تاثیرات مخرب داشته باشد. البته چسب های تهیه شده با استفاده از مواد اپوکسی معمولاً مواد مقاوم تری نسبت به حملات شیمیایی محسوب می شوند.
• با توجه به این که کاشی ها جزی مواد قابل ارتجاع محسوب نمی شوند، باید به هنگام استفاده دقت نمود که مواد سنگین بر روی سطح کاشی ها نیفتد. در قسمت هایی که امکان افتادن وسایل سنگین بر روی سطح کاشی وجود دارد باید به وسیله فرش و یا حصیر پوشانده شود.